Diverse inwoners in de gemeente Beuningen namen al het initiatief om hun tuin en straat te vergroenen. Ter inspiratie hun verhaal:
Aanleg poel en mini-bosje
Sander volgde de Levende Tuin cursus en ging aan de slag met de aanleg van een kleine poel en een minibosje. Rondom de poel liggen keien, waar in de loop van de tijd plantjes overheen en tussen gaan groeien, wat een leuk effect zal geven. Al vrij snel na de aanleg van de poel viel er helaas een eerste slachtoffer, een spitsmuisje was in de poel terecht gekomen en kon er niet meer uitkomen. Door het toevoegen van grotere takken die ook in de poel hangen, kunnen dieren nu niet alleen makkelijker bij het water om te drinken, maar kunnen ze ook veilig weer uit de poel klimmen.
Na het verwijderen van nog wat gras, ontstond het idee gaandeweg om ook de groentetuin uit te breiden en te verplaatsen naar een zonniger stuk. Met als resultaat dat er nog meer tegels uit zijn tuin gingen. Daarnaast heeft Sander nog een mini-bos aangelegd in de tuin. In 2023 is er een mooi verhaal verschenen over Sander en zijn tuin, in de Maas & Waler. Klik op de afbeelding om het artikel te lezen.
Insectenhotel in Ewijk
Theo uit Ewijk bouwde een insectenhotel. Hij zette het op een voormalig speeltuintje en zaaide er wilde bloemen bij. Daar kunnen wilde bijen en andere insecten hun nesten in bouwen. Deze insecten zorgen niet alleen voor bestuiving van bloemen, maar ook van groente- en fruitgewassen. Wilde bijen steken niet en zijn zelf weer voedselbron voor veel vogels.
Theo maakt zich zorgen over het verdwijnen van veel insectensoorten. Timmeren was altijd al zijn hobby en daar maakt hij graag tijd voor vrij. In zijn schuur lag een voorraad hout en andere materialen die hij nuttig wilde hergebruiken.
“Het grote voordeel bij het maken van zo’n hotel is dat vrijwel iedereen het kan. Het gaat niet echt om het fraaie resultaat, maar om het idee de insectenbevolking te helpen en er met plezier aan bezig te zijn… Het lijkt mij geweldig om dit door te geven aan een aantal enthousiaste mensen.”
Slimme goot door de tuin
Toine en Wilma uit Beuningen houden van techniek en laten een aantal slimme oplossingen zien. Eén regenpijp loost water in een smal gootje dat gemaakt is van vijverfolie. Ook regenwater dat op het licht hellende terras valt, komt in dat gootje uit. Aan het einde van dat gootje loopt het water tussen stenen door een vijver in. De stenen houden bladafval tegen. Zo blijft de vijver schoon. Die stroomt nooit over door een overlooppijpje dat water loost in de sloot achter in de tuin. Daar loopt het water weg zonder problemen.
‘Er zijn meer buurtuinen die hun water lozen op deze sloot’, geeft Toine aan. ‘Ook van het dak van onze berging ga ik de pijp omleggen, zodat die niet meer loost op de riolering en de waterzuivering, maar op de sloot. Een leuk klusje voor komend jaar.’
Toine laat ook nog de regenton zien aan de voorkant van het huis. Daar is afwatering op de sloot niet mogelijk. ‘De regenton vangt het eerste water op. Als die vol is, gaat de rest weer de riolering in. De ton staat hoog, zo is het water makkelijk af te tappen met een emmer of gieter.’
“In onze wijk loopt het hemelwater via de regenpijp nog de riolering in. Dat is niet handig voor de waterzuivering, die krijgt daardoor bij buien veel schoon water te verwerken. Wij hebben daarom een paar regenpijpen van ons huis afgekoppeld.”
Buurtinitiatief de Brink, Beuningen
Ans en Hans organiseren samen met hun buurtgenoten al zes jaar jaarlijks een werkdag om hun buurt de Brink te onderhouden. Hans prikt een datum en dan zijn er zo’n 18 buurtbewoners die samen gaan snoeien, schoonmaken en opruimen. Ans vertelt: ‘We hebben dan een hoop lol en na afloop een BBQ. Helaas dit jaar niet, maar toen zijn er lekkere soesjes gebakken.’
Er staat een flink aantal grote eiken op de Brink. ‘Daar hebben we veel voordeel van’, vindt Hans. ‘Het is prachtig groen in de zomer, en we kunnen zelfs met heet weer hier buiten zitten. Het blijft lekker koel.’ Ans: ’Nu de bomen groot zijn, blijft ook ons voortuintje koel. Dat ligt tussen drie muren en was vroeger bloedheet. Alles ging er dood. Nu niet meer.’ Hans gaat verder: ‘Natuurlijk valt er in de herfst veel blad af en dat ruimen we dan ook samen op. Je kunt niet alleen maar voordelen van de eiken hebben. Na het opruimen wordt de gemeente gebeld en die haalt het bladmateriaal op. Zoveel werk is dat opruimen nu ook weer niet.’
Het initiatief is ontstaan na het project “Samen in de Buurt” van de gemeente Beuningen. Hans: ‘We hebben toen aan de gemeente de belofte gedaan dat we het als bewoners samen hier onderhouden. Niet zozeer om meer groen te hebben.’ ‘Maar dat zou ik wel willen’, zegt Ans. ‘De kinderen spelen hier veel en lopen ook door de struikjes. Dus het hoeft niet zo precies. Maar wat extra mahonia’s zou ik wel willen. Die ruiken lekker, er komen vlinders op af en ze zijn oersterk. Met mijn kleindochter heb ik bij boomspiegels gezaaid, helaas is dat niet echt gelukt. Te droog onder de bomen, en de grond is slecht.’
Gelukkig kan gemeente Beuningen met Operatie Steenbreek plantmateriaal aanleveren. ‘Daar ben ik heel blij mee, als dat kan’, eindigt Ans haar verhaal.
Buurtinitiatief Notenhof, Beuningen
Al jaren knotten bewoners van de Notenhof gezamenlijk de 50 wilgen in hun straat en in het park. Deze buurtparticipatie vindt plaats in het vroege voorjaar zodat bewoners in de winter kunnen genieten van de opvallende geel-oranje twijgen. Buurtbewoner John Heemskerk snoeit jaarlijks het bosplantsoen in het park. Dit is maatwerk om na afloop te kunnen zeggen “ïk zie niet dat er gesnoeid is”. Ook schoont hij een poeltje op en zet het plantaardig materiaal op een broedhoop als nest- en schuilgelegenheid voor diverse dieren.
Bij de aanleg in 2008 zijn veel verschillende inheemse struiken en bomen geplant: dieren kunnen er het hele jaar rond iets ‘halen’. Ook voor bewoners is er daardoor het hele jaar iets te beleven. Om de biodiversiteit nog meer te vergroten maait Vrijwillig Landschapsbeheer Beuningen jaarlijks het gras pas ná de bloei en vorming van het zaad. Dit levert een kleurrijke kruidenvegetatie op die veel vlinders en andere insecten aantrekt.
Groen schoolplein vol speel-ideeën, Beuningen
Veel Beuningse basisscholen hebben een groen schoolplein. Natuurlijk ook Montessori kindcentrum Montijn in Beuningen, dat een Biologie Plus School is. Het schoolplein is voor kinderen een feest om in te spelen en het wordt gebruikt voor (biologie-)onderwijs. De succesnummers op het plein zijn de waterpomp met stenen en ‘klimbomen’ met daaronder houtsnippers om zacht te vallen. Het leert jonge kinderen risico’s in te schatten en te nemen. Ook hutjes van wilgentenen zijn geliefd om zich alleen of met vriendjes af te zonderen als het te druk is. In de moestuinen ontdekken kinderen hoe planten groeien, hoe pieren compost maken en dat het zonde is om regenwater niet op te vangen in een grote ton.
Montijn schrijft op haar site dat natuur en biologie kinderen leert observeren, de dingen om hen heen te begrijpen en uiteindelijk zelfstandige keuzes te maken. Het geeft leerlingen een voorsprong waar ze de rest van hun leven van profiteren. Dat geldt natuurlijk ook voor kinderen die het geluk hebben thuis of in hun straat in zo’n groene omgeving te kunnen spelen.